طبقه بندی علمی

راسته: طوطی سانان

خانواده: کاکادوها

جنس: Nymphicus

گونه: Hollandicus

نام علمی: N. hollandicus

نام انگلیسی: Cockatiel

طول و وزن بدن

وزن عروس هلندی در حدود 80-100 گرم، طول بدن بین 25-35 سانتی متر و طول دو سر بال در این پرنده حدودا 40 سانتی متر است.

ویژگی های ظاهری

عروس هلندی با میانگین وزن 80 گرم، کوچکترین عضو خانواده کاکادوهاست. این پرندگان دم مخروطی بسیار بلندی در حدود 15 سانتی متر دارند که نیمی از طول بدنشان را شامل می شود. پرهای دم، در هنگام پرواز به حالت بادبزنی باز می شود و به کنترل ارتفاع و ثبات در پرواز کمک می کند.

با وجود اینکه جهش های ژنتیکی باعث ایجاد تنوع رنگی در عروس هلندی های اهلی شده است، هر دو جنس در پرنده های وحشی از نظر ظاهری خصوصیات مشترکی دارند. پرنده های نر دارای پرهایی به رنگ قهوه ای تیره تا خاکستری هستند و لکه های سفید رنگی بر روی قسمت بالایی بالشان دارند. دایره نارنجی رنگ روشنی از پرها روی گونه وجود دارد. پرنده های ماده خاکستری رنگ هستند و لکه نارنجی کدر روی گونه شان دارند و بال فاقد لکه سفید رنگ است. پرهای نارنجی رنگ برای محافظت از گوش ها و به حداقل رساندن تلاطم حین پرواز کاربرد دارند. هر دو جنس پرنده دارای عنبیه به رنگ قهوه ای تیره و تاجی با طول حدود 5 سانتیمتر دارند. زاویه نگه داشتن تاج نشانگر وضعیت رفتاری پرنده است. رنگ بدن پرنده بر اساس انتخاب طبیعی و برای بهبود وضعیت استتار بر روی زمین در حین جستجوی غذا پدید آمده است.

منقار عروس هلندی ها مانند سایر طوطی سانان دارای انحنا می باشد و رنگ آن خاکستری تیره و رنگ پاها خاکستری مایل به سیاه است.

پرها علاوه بر کارکردی که برای پرواز دارند عایقی برای حفظ گرمای بدن نیز هستند و باید دمای داخلی بدن را 38 درجه سانتیگراد نگه دارد. عروس هلندی ها با استفاده از منقار از غده چربی (Uropygial gland) ترشحات روغنی را روی پرهای خود میکشد و پرها را ضد آب می کند. چربی این غده حاوی مواد اولیه ساخت ویتامین D است که هنگام قرار گرفتن در معرض آفتاب فعال می شود. عروس هلندی ها ویتامین D سنتز شده را هنگام پرآرایی میبلعند.

در جهان در حدود 22 موتاسیون رنگی از عروس هلندی در اسارت وجود دارد.

پراکنش و زیستگاه

عروس هلندی ها بومی قاره استرالیا هستند و در سراسر این قاره پراکنده شده اند. جمعیت متراکمی از این پرنده در قسمت جنوب غربی استرالیا یافت می شود. این پرنده قسمت های داخلی استرالیا از جمله دشت های وسیع را برای زندگی به نواحی ساحلی ترجیح می دهد ولی تمایل به حضور در بخش های نزدیک به منابع آب شیرین دارند و غالبا در نواحی جنگلی متراکم دیده نمی شوند.

رفتار

عروس هلندی ها پرندگان اجتماعی هستند و غالبا به صورت گروهی زندگی میکنند. عروس هلندی ها از الگوهای قابل پیش بینی برای مهاجرت برای حرکت به جایی که الگوهای آب و هوایی با ثبات تر است استفاده می کنند. این پرندگان در مناطقی با دامنه دمایی وسیعی در زیستگاهشان که از 4 درجه سانتیگراد در شب های زمستان تا 43 درجه سانتیگراد در تابستان در نوسان است حضور دارند. در نواحی شمالی استرالیا که آب و هوای مرطوب تری دارد بیشتر جمعیت عروس هلندی ها مهاجر است در حالی که در قسمت های جنوبی این قاره فقط به صورت فصلی مهاجرت می کنند.

عروس هلندی ها ذاتا پرندگانی ترسو هستند و در لانه سازی و جستجوی غذا رفتارهای خاصی از خود نشان می دهند و در زمان احساس خطر پرواز می کنند و سرعتشان به بیش از 40 مایل در ساعت می رسد. مساحت قلمرو این پرنده 4.8 کیلومتر مربع است. از آنجایی که عروس هلندی لانه خود را معمولا در نزدیکی منابع آب شیرین میسازند برای یافتن آب مجبور به پروازهای طولانی نیستند ولی در حین یافتن غذا ممکن است از لانه دور شوند.

این پرندگان می توانند تا 48 کیلومتر در هر روز پرواز کنند.

ارتباطات

عروس هلندی ها بر خلاف طوطی های بزرگتری نمی توانند دقیقا صدای انسان را تقلید کنند اما توانایی تقلید ملودی ها و آواز خواندن را دارند. این پرندگان از طیف وسیعی از صداها برای برقراری ارتباط و بیان حالاتشان استفاده می کنند. صدای جیرجیر می تواند نشان دهنده استرس باشد و مقدار بلندی صدا حجم استرس و میزان بزرگی عامل استرس زا را نشان می دهد.

تاج پرنده نیز می تواند نشانگر وضعیت روانی پرنده باشد. هنگامی که پرنده هوشیار است تاج را به صورت عمودی نگه می دارد ولی هنگامی که خوشحال باشد تاج را با زاویه 45 درجه قرار می دهد و زمانی که تهدید شود و احساس خطر کند تاجش صاف روی سر قرار می گیرد. در طول پرواز نیز، تاج صاف روی جمجمه قرار میگیرد تا کشش باد را کاهش دهد.

تولید مثل

این پرندگان سیستم تک همسری دارند و هر دو جنس قبل از شروع جفت گیری چندین رفتار خاص از خود نشان می دهند. ایجاد صدا نقش ویژه ای در ایجاد ارتباط در هر دو جنس دارند. در حالی که جنس ماده پرهای دم خود را صاف نگه می دارد و صداهای ضعیفی دارد، جنس نر صدای بلندتری دارد و اصطلاحا آواز میخواند. این صداها در جنس نر با رفتارهای فیزیکی از جمله نیمه باز نگه داشتن بال ها در اطراف بدن و ضربه زدن با منقار برای جلب توجه است. یکی دیگر از رفتارهای عروس هلندی ها نر انتخاب حفره برای لانه سازی و تخم گذاری است. پرنده نر قبل از ورود پرنده ماده حفره انتخاب شده از از نظر وجود تهدید و خطر بررسی می کند و برای امن نشان دادن آن به جنس ماده چندین بار به داخل لانه می رود.

تولیدمثل عروس هلندی ها با تغییرات فصلی در ارتباط است و مهمترین فاکتور موثر بر آن بارندگی می باشد و معمولا یک بار در سال است. بارش های بهاره، باعث فراوانی منابع غذایی می شود که معمولا منجر به آغاز فرایند جفتیابی و جفتگیری می شود. عروس هلندی ها در طبیعت هنگامی که ابرهای تیره باران زا آسمان را می پوشانند برای جلب سایر پرندگان با صدای بلندی سوت می زنند و شروع به پرواز می کنند. عروس هلندی ها برای لانه سازی، حفره های روی تنه درختان را انتخاب می کنند و ترجیح آنها در درختان خشک اکالیپتوس است. لانه ها معمولا نزدیک منابع آبی است و در حدود 1-2 متر بالاتر از سطح زمین قرار دارد زیرا احتمال اینکه در زمان بارندگی آب به آن نفوذ کند کم است.

اسپرم عروس هلندی پس از وارد شدن به مجرای تخمدان عمر طولانی دارد و تا یک ماه بعد از ورود امکان لقاح را می دهد. جفتگیری بین ماه های آگوست تا دسامبر اتفاق می افتد. ماده ها در حدود 4 روز پس از جفتگیری تخمگذاری می کنند و در هر بار بین 4 تا 7 تخم به صورت یک روز در میان میگذارند. تخم ها پس از 17-23 روز تبدیل به جوجه میشوند و جوجه ها تا 5 هفتگی در لانه می مانند و پس از آن توانایی پرواز پیدا می کنند. بلوغ جنسی در پرندگان نر از 13 ماهگی و در پرندگان ماده از 18 ماهگی است.

هر دو جنس نر و ماده در نگهداری و مراقب از تخم و جوجه ها نقش دارند. نرها از صبح زود تا اواخر بعد از ظهر روی تخم ها می نشیند و ماده ها در تمام طول شب از تخم ها نگهداری می کند و جنس نر شب بیرون از لانه در نزدیکی ورودی حفره می ایستد. هنگامی که جوجه از تخم خارج می شود هر دو والد در تغذیه جوجه نقش دارند ولی این کار عمدتا بر عهده جنس نر می باشد. تعذیه جوجه ها معمولا 2 ساعت پس از تولدشان آغاز می شود.

طول عمر

طول عمر عروس هلندی در طبیعت 10-14 سال است و پرندگانی که در اسارت زندگی می کنند طول عمر طولانی تر دارند. با تغذیه و ایجاد شرایط محیطی مناسب برای پرنده، عروس هلندی می تواند تا 25 سال عمر کند. بیشترین سن ثبت شده برای عروس هلندی در اسارت 36 سال می باشد.

تغذیه

عروس هلندی رژیم غذایی بر پایه گیاهان دارد و عمده غذای خود را از بین علفزار ها پیدا میکنند. عروس هلندی ها به صورت جفت، گروه های 6-8 تایی و یا گروه های بزرگتر تا چندصد پرنده در مناطق دشتی به جستجوی دانه های خشک شده در بین علف ها، درختچه ها و درختان می پردازند. همچنین با استفاده از منقار می توانند دانه ها را مستقیما از شاخه جدا کنند. از آنجایی که این پرندگان روی زمین در برابر شکارچیان آسیب پذیرتر هستند یک تا دو جرعه آب می نوشند و سپس سرشان را برای بررسی محیط اطراف بالا نگه می دارند. عروس هلندی ها برای تولید آب مورد نیاز بدن از روش های متابولیک استفاده می کنند و می توانند مدت زیادی را بدون نوشیدن آب سپری کنند و برای این کار از میوه ها و توت ها نیز تغذیه می کنند. این پرنده از دانه های گیاه آکاسیا به عنوان رژیم غذایی غالب تغذیه می کند و بیشترین جمعیت در مناطق دارای درختچه های آکاسیا دیده می شود. همچنین مشاهده شده که آنها از حشرات کوچک روی زمین نیز تغذیه می کنند.

شکارچیان

پرندگان شکاری، شکارچیان اصلی این پرنده هستند و هنگامی که پرنده روی زمین در حال جستجوی غذا و تغذیه است توسط این پرندگان شکار می شوند. عروس هلندی ها بجز رنگ بدنشان هیچ راه دفاع طبیعی در برابر حیوانات شکارچی ندارند به همین دلیل برای فرار از خطر پرواز می کنند.

لینک منبع:

Animal diversity web- Nymphicus hollandicus

مترجم: نیوشا قریشی